ကုိယ္ေစာင့္တရား ထုိေလးပါး

ဗုဒၶဘာသာဝင္တုိင္းရဲ႕ ပန္းတုိင္ဟာ နိဗၺာန္ခ်မ္းသာလို႕ ငယ္စဥ္တည္းက ၾကားခဲ့၊ သိရ၊ သင္ခဲ့ရဖူးပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အဲဒီ့အခ်ိန္တုန္းက နိဗၺာန္ဆုိတဲ့ သေဘာကို စင္စစ္ နားမလည္ မသိတတ္ခဲ့ေသးပါ။ နိဗၺာန္ဆုိတာ ခ်မ္းသာျခင္း ဆုိတဲ့ သေဘာမွ် သက္သက္နဲ႕ ကြ်န္မ အရြယ္ေရာက္လာခဲ့တယ္။ ဒီလိုနဲ႕.. ကြ်န္မ မရင့္မက်က္ တရားအေၾကာင္း သိတယ္ဆုိရံုေလး ျဖစ္လာခ်ိန္က် အရင္က အခ်ိန္ေတြကို ႏွေျမာတတ္ခဲ့တယ္။ ဒီလိုနဲ႕ သိတာထက္ နားလည္မႈဆီကို ၾကိဳးစားတဲ့လမ္းတေလွ်ာက္မွာ ေလွ်ာက္ေနေလေတာ့မွ ကြ်န္မ ပုိျပီး သိရွိလာခဲ့ ရတာက ကုန္သြားတဲ့အခ်ိန္ေတြဟာလဲ ဘာမွ မဟုတ္ဘူး။ အနာဂတ္ျဖစ္လာမယ္ဆုိတာေတြကလဲ ဘာမွ မဟုတ္ ဘူး။ တကယ့္အာရံုစိုက္လုိ႕ ေနရမယ့္အလုပ္ဟာ ကြ်န္မရဲ႕ လက္ရွိ အခ်ိန္ဆုိတာ သိရွိခဲ့ပါတယ္။ ဒါနဲ႕ပဲ ကြ်န္မတုိ႕ တရားအလုပ္လုပ္.. တရားအားထုတ္ၾကမယ္ဆုိတဲ့လမ္းေပၚကို ေရာက္ရွိခဲ့ျပီ။ ဘာလုပ္ၾကမလဲ။ ဘယ္လို လုပ္ၾကမလဲ။ စတာနဲ႕ ဘာမွ တရားနာၾကားမႈ မရွိဘဲ ဝိပႆနာ လုပ္ ဆုိျပီး စလုပ္လို႕ မရတဲ့ အတြက္ တရားေတြ နာၾကားရပါတယ္။ ဘုရားက တရားမထုိင္လို႕ တရားမရဘူးလို႕ မေဟာခဲ့ေပမဲ့ တရားမနာလို႕ေတာ့ ဘယ္နည္း နဲ႕မွ တရားရနုိင္မယ္မဟုတ္ေၾကာင္း ေဟာၾကားခဲ့တဲ့အတြက္ တရားေတြ နာၾကားၾကရမယ္။

အမ်ားစုဟာေတာ့ အထင္တခုရွိတတ္ၾကတယ္။ ဒါကေတာ့ မထုိင္ဘဲ တရားမရဘူးဆုိတဲ့ အထင္ပါ။ ဒီအထင္ဟာ တရားရလုိသူေတြအတြက္ စစခ်င္းမွာ အေနွာင့္အယွက္ေပးနုိင္ပါတယ္။ တရားလဲ ေသေသခ်ာခ်ာ မနာယူဘဲ အာနာပါန… အာနာပါန နဲ႕ခ်ည္း စခန္းသြားမယ္ဆုိရင္ တရားရဖုိ႕လမ္းေၾကာင္းဆီ ဦးမတည္ေသးပါဘူး။ အဓိက နံပါတ္တစ္ကေတာ့ ဘုရားကို ၾကည္ညိဳ၊ တရားကို ၾကည္ညိဳ၊ သံဃာကို ၾကည္ညိဳဖုိ႕ ျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္တခ်က္ ကေတာ့ မိမိရဲ႕ ေလာဘ၊ေဒါသ၊ေတြကို ကင္းစင္ေအာင္ ၾကိဳးစားရပါမယ္။ ထုိင္ေနရင္း ေလာဘျဖစ္၊ ဒါတရား မဟုတ္ေသးပါဘူး… ထုိင္ေနရင္း ေဒါသျဖစ္၊ ဒါတရားမဟုတ္ေသးပါဘူး။ မတရားျဖစ္ေနပါတယ္။ ဒီလိုဆုိ တရား ရရမယ့္အစား အပါယ္လားဖုိ႕ကံ ေျမာက္သြားပါလိမ့္မယ္။ ဒါေၾကာင့္ တရားအားမထုတ္မီမွာ တရားအားထုတ္ တယ္ဆုိတာ ဘာလဲဆုိတာကို သိထားၾကဖုိ႕ လိုအပ္ပါတယ္။ တရားအားထုတ္တယ္ ဆုိတာဟာ မိမိစိတ္ကေလး ေဒါသေတြကင္းေအာင္၊ မိမိစိတ္ကေလး ေလာဘေတြကင္းေအာင္.. ခ်ံဳ႕ေျပာလိုက္ရရင္ အစဥ္ေအးခ်မ္း ေနေအာင္ ျပဳလုပ္တာပါ။ တရားရတယ္ဆုိတာလဲ ေလာဘ၊ေဒါသ၊ေမာဟေတြ ကင္းျပီး စိတ္ကေလး ၾကည္လင္ ေနရင္ပဲ တရားရွိေနပါျပီ။ တကယ္ေတာ့ တရားအားထုတ္တယ္ဆုိတာ မိမိကိုယ္မိမိ ေအးခ်မ္းေနေစဖုိ႕ပါ။ အရိယာျဖစ္မျဖစ္ဆုိတာကေတာ့ တရားရဲ႕အလုပ္ပါ။ ကိုယ့္ဘက္က လုပ္ရမွာက တရားေစာင့္ဖုိ႕ပါပဲ။ ဘယ္ တရားမ်ိဳးေတြ ေစာင့္ၾကမလဲ။ ကြ်န္မတို႕ ေထရဝါဒဗုဒၶဘာသာဝင္ေတြ ျဖစ္ျပီ ဆုိတည္းက ရတနာသံုးပါးနဲ႕ ငါးပါးသီလကို မက်ိဳးမပ်က္ ေဆာက္တည္ၾကရမယ္ဆုိတဲ့ အသိ ရွိျပီးပါျပီ။ ဒီေတာ့ ကြ်န္မ ေရွ႕ဆက္ျပီး ကုိယ္ေစာင့္တရား ၄ ပါးနဲ႕ တရားေစာင့္ပံုကို မွ်ေဝေပးခ်င္ပါတယ္။ ကိုယ္ေစာင့္တရားေလးပါး ဆုိတာသည္ ေမတၱာကမၼဌာန္း၊ ဗုဒၶနုႆတိ ကမၼဌာန္း၊ အသုဘကမၼဌာန္းနဲ႕ မရဏနုႆတိကမၼဌာန္းတုိ႕ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီ့ ကုိယ္ေစာင့္တရားေလးပါးကို ပါ႒ိလိုမွာေတာ့ စတုရာရကၡလို႕ ေခၚပါတယ္။

ေမတၱာ ကမၼဌာန္း

ေမတၱာတရားဆုိတာကို အနက္အဓိပၸါယ္ေတြ ဖြင့္ေနဖုိ႕ မလိုအပ္ဘူးလို႕လဲ ေျပာလို႕ရသလို လိုအပ္တယ္လို႕လဲ ေျပာလို႕ရပါတယ္။ တကယ့္ေမတၱာစစ္ဟာ ေျပာေနက်ႏႈတ္က ထြက္လာတဲ့ ေမတၱာဆုိတဲ့ အရာေတြထက္ ပိုျပီး ေလးနက္က်ယ္ဝန္းပါတယ္။ ေမတၱာစစ္ဆုိတာ ကုိယ့္အေပၚမွာ ေကာင္းသည္ဆုိးသည္မဟူ.. မပ်က္သုဥ္းနုိင္တဲ့ သေဘာရယ္ပါ။ ထုိ႕အတူပဲ ကိုယ့္ေသြးသားျဖစ္ျဖစ္ သူစိမ္းအေပၚမွာျဖစ္ျဖစ္ အနည္းအမ်ားကြာဟမသြားနုိင္တဲ့ ေမတၱာပါ။ ဒါေပမဲ့ ဒါကို ကြ်န္မတုိ႕ ပုထုဇဥ္ေတြ ထားနုိင္ပါတယ္လို႕ ေျပာရင္ ဒါဟာ လိမ္တာပါပဲ။ ကြ်န္မတို႕ မလိမ္မညာ မဖံုးကြယ္ဘဲ ဝန္ခံၾကည့္ၾကရေအာင္။ ကြ်န္မတို႕နဲ႕ စိတ္သေဘာတူသူေတြ၊ ကြ်န္မတို႕အေပၚ အလိုလိုက္အၾကိဳက္ေဆာင္သူေတြ၊ ကြ်န္မတို႕နဲ႕ ေသြးသားေတာ္စပ္သူေတြ၊ ကြ်န္မတုိ႕အေပၚ ၾကင္နာယုယ သူေတြအေပၚကုိမွ ေမတၱာပိုရွိတတ္ၾကတယ္ဆုိတာ ျငင္းလုိ႕မရပါဘူး။ ဒါေပမဲ့လဲ သူတို႕ကိုယ့္အေပၚ မေကာင္းတဲ့ စိတ္ထားၾကျပီဆုိရင္ မုန္းတီးသြားတတ္ၾကတယ္ မဟုတ္ပါလား။ ဒီေတာ့ကာ.. ကြ်န္မတို႕ အကုသုိလ္ေတြပဲ ျဖစ္ရမယ္။ ဒီေတာ့ ပထမဆံုးအဆင့္အေနနဲ႕ ကိုယ့္ကိုကိုယ္ ေမတၱာထားရမယ္။ ကုိယ္အကုသိုလ္ မျဖစ္ဖုိ႕ သူမ်ားအေပၚ မေကာင္းမၾကံနဲ႕။ ကုိယ္အကုသိုလ္မျဖစ္ဖုိ႕ အမုန္းတရား မပြားနဲ႕။ ကိုယ္အကုသိုလ္ မျဖစ္ဖုိ႕ စိတ္ထားေကာင္းေမြး..။ ဒီလိုမ်ိဳးနည္းနဲ႕ က်င့္ယူမယ္ဆုိရင္ေတာ့ ပုိျပီးလြယ္ကူ လာပါလိမ့္မယ္။ ကုိယ့္ကိုကိုယ္မွ ေမတၱာမထားနုိင္ေသးဘဲ သူမ်ားကို ေမတၱာထားတယ္ ဆုိတာသည္လဲ ေလာကြတ္ေတြပါ။ ေလာကြတ္ေတြ လုပ္မေနဘဲ ကိုယ့္ကိုကိုယ္ ေမတၱာထားျပီး အကုသိုလ္ မမ်ားေအာင္ ေနနုိင္ဖုိ႕ ၾကိဳးစားရမွာပါ။ ဘယ္သူ႕အတြက္လုပ္ေနတာမွမဟုတ္… ကုိယ့္အတြက္လုပ္ေနတာဆုိတဲ့ အသိစိတ္ေလးနဲ႕ ေနလိုက္ရင္ အကုသိုလ္ျဖစ္မယ့္ ေမတၱာပ်က္ျခင္းမ်ိဳး ရွိလာမွာ မဟုတ္ေတာ့ပါဘူး။

ဗုဒၶႏုႆတိ ကမၼဌာန္း

ဗုဒၶႏုႆတိပြားမ်ားတာကေတာ့ အျမဲလိုလုိလုပ္သင့္တဲ့အရာပါ။ ဒီအတုိင္း ေနၾကတဲ့အခါမွာ မေကာင္းမႈေတြ လုပ္တတ္ၾကပါတယ္။ အရဟံအစ.. ဘဂဝါ အဆံုးရွိတဲ့ ဗုဒၶနုႆတိရယ္မွ မဟုတ္ပါဘူး။ အစျပဳတဲ့အေနနဲ႕ အျမဲတမ္းမွာ ျမတ္စြာဘုရား သို႕တည္းမဟုတ္ ဗုဒၶ သုိ႕တည္းမဟုတ္ ဘဂဝါ ဘယ္ဟာကိုပဲ အာရံုျပဳေနပါေစ.. အဓိက အရာမွာ ျမတ္စြာဘုရားရွင္ကို သတိတရ ရွိေနဖုိ႕ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲလို ျမတ္စြာဘုရားရွင္ကို အျမဲတမ္း သတိတရနဲ႕ အာရံုျပဳေနရင္းနဲ႕ အနားမွာ ဘုရားရွိတယ္ဆုိတဲ့ အသိေလးျဖစ္လာျပီး မေကာင္းမႈ ဒုစရိုက္ေတြ ကို ေဝးေဝးကေန ေရွာင္သြားပါလိမ့္မယ္။ ဘုရားကို ယံုၾကည္မႈ သဒၶါတရား ထက္သန္ရင္ ထက္သန္သေလာက္ ဘုရားရွင္သက္ေတာ္ထင္ရွားအနားမွာ စံေနေတာ္မူသည္ကို ဉာဏ္အစြမ္းျဖင့္ သိရွိနုိင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဘုရား အနားမွာ ရွိေနမွေတာ့ မေကာင္းမႈေတြကို လုပ္ဝ့ံတဲ့ လူမုိက္ ရွိေတာ့မည္ မထင္ပါ။ အကုသုိလ္ကို ေရွာင္ျပီး ကုသုိလ္တရားေတြနဲ႕ ထံုမြမ္းထားနုိင္ဖုိ႕အတြက္ အေကာင္းဆံုးေသာ နည္းလမ္းပါ။

မရဏ နုႆတိ ကမၼဌာန္း

မရဏႏုႆတိဆုိတာ ျပဳလုပ္နုိင္ဖုိ႕ရန္ အနည္းငယ္ေတာ့ ခက္ခဲပါတယ္။ တေန႕ေသရမွာ ဆုိရံုေလာက္မွ် ကေတာ့ အားလံုးသိျပီးသားပါ။ မရဏႏုႆတိမွာေတာ့ ျဖစ္လိုက္၊ ပ်က္လုိက္၊ ေသလိုက္၊ ေနလိုက္.. ျဖစ္ျဖစ္ သြားတဲ့ အေသေတြကို ဉာဏ္နဲ႕ သိဖုိ႕ပါ။ တေန႕ေသရမယ္ဆုိတဲ့ သေဘာထက္..အခုခ်က္ခ်င္း ေသေတာ့မယ့္ သေဘာကို သိနုိင္ဖုိ႕ လိုအပ္ပါတယ္။ မရဏႏုႆတိပြားပါမ်ား အားေကာင္းလာျပီဆုိတဲ့အခါ အခုေျခလွမ္းမွာ တင္ ေသေတာ့မယ္။ အခု လက္အကမ္းမွာတင္ ေသေတာ့မယ္။ အခု အသက္ရွႈတခ်က္မွာတင္ ေသေတာ့မယ္.. ငါ အခုပဲ ေသေတာ့မယ္ ဆုိတဲ့ … ေသျခင္းကို လက္ခံနုိင္တဲ့အသိ၊ အမွန္တရားကို လက္ခံနုိင္တဲ့အသိ ရွိျပီး တကယ္တမ္း ေသတဲ့အခါမွာလဲ ေျခမကုိင္မိ လက္မကိုင္မိ မျဖစ္ေတာ့ပါဘူး။ ေသမယ့္ အေၾကာင္းကို မွတ္ရင္း ေသရမွာ ေၾကာက္လာတယ္ဆုိရင္ အဲဒါဟာ မရဏႏုႆတိ မဟုတ္ပါဘူး။ တရားလဲ မဟုတ္ပါဘူး။ ေသျခင္းကို မွတ္ရင္း ေသမွာကို ေၾကာက္လာတယ္ဆုိရင္ မတရားျဖစ္သြားပါလိမ့္မယ္။ မရဏ နုႆတိကို အစဥ္ပြားမ်ား ေနသူအဖို႕မွာေတာ့ ငါ့ကုိယ္ၾကီး ငါ့ခႏၶာၾကီးဆုိျပီး တငါငါနဲ႕ အစြဲကို ပယ္ေစပါတယ္။ ေသေတာ့မယ့္ ငါ့အက်ိဳးအတြက္ အျခားသတၱဝါေတြ လူေတြကို ႏွိပ္စက္ဖုိ႕စိတ္ထားလဲ ကင္းသြားပါမယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒါဟာလဲ အကုသုိလ္ပယ္ျပီး ကုသုိလ္တုိးေစမွာပါ။

အသုဘ ကမၼဌာန္း

အသုဘ ကမၼဌာန္းရႈပြားရာမွာေတာ့ လူေသေကာင္ၾကီးကိုမွ ပုပ္ပြေနတာၾကီးကိုမွ ရႈရမယ္လို႕ မဟုတ္ပါဘူး။ အသုဘ ကမၼဌာန္းဆုိတာ သုဘလုိ႕ ထင္ေနသမွ်အားလံုးအေပၚမွာ ရႈပြားေနလို႕ ရပါတယ္။ ကုိယ့္ကိုကိုယ္ တင့္တယ္ တယ္မွတ္၊ အဟုတ္ၾကီးထင္ေနတယ္။ ကုိယ့္ရဲ႕ မတင့္တယ္မႈ ဆံပင္၊ ေခ်း၊ မ်က္ေခ်း၊ မ်က္ရည္၊ သြားရည္၊ ေခြ်း၊ မစင္အညစ္အေၾကး.. အဲဒါေတြကို သိျပီး ရႈမွတ္ေနရပါတယ္။ ကုိယ့္ရဲ႕ ခႏၶာကုိယ္ ဒြါရ ၉ ေပါက္လံုးက မတင့္တယ္တဲ့ အညစ္အေၾကးေတြ အရည္ေတြ ထြက္ေနတယ္ဆုိတာကုိ သတိေလးနဲ႕ ရွိေနရပါမယ္။ အိပ္ရာနုိးစ ထျပီး မွန္ၾကည့္… အိပ္ခ်င္မူးတူး မ်က္နွာ.. ဘယ္မလဲ တင့္တယ္ႏွစ္သက္စရာ… သြားမတိုက္ခင္ ကုိယ့္ပါးစပ္ေလး ကုိယ္ျပန္အုပ္.. အနံ႕ခံၾကည့္.. ဘယ္မလဲ တင့္တယ္နွစ္သက္စရာ…. အဲဒီ့လိုေလး အျမဲသတိေလးနဲ႕ သိေနရပါမယ္။ ဒါမွ မိမိကိုယ္ကို အဟုတ္ၾကီးထင္… မာန္တက္ရင္း ကုိယ္တုိင္ ကိုယ္က် ျပဳေနတဲ့ အကုသုိလ္ေတြကေန ကင္းေဝးနုိင္မယ္ မဟုတ္ပါလား။ ငါ့ကိုယ္ၾကီး တင့္တယ္စရာ မဟုတ္ဘူး ဆုိတဲ့ သေဘာကို သိရွိေနသူအဖုိ႕ ငါ့ကိုယ္ေကာင္ၾကီးေကာင္းစားဖုိ႕ဆုိတဲ့ အေတြးနဲ႕ အကုသုိလ္ဒုစရုိက္ေတြကို ျပဳၾကမွာ မဟုတ္ေတာ့ပါဘူး။

အဲဒီ့ ကုိယ္ေစာင့္တရားေလးပါးကို မူလကမၼဌာန္းလို႕လဲ ေခၚပါတယ္။ တရားအားထုတ္ေတာ့မယ္ဆုိရင္ မူလကမၼဌာန္းကို ပစ္ပယ္ထားလို႕ မရပါဘူး။ မူလကမၼဌာန္းဟာ တရားထုိင္တာနဲ႕ တူပါတယ္။ တရားထုိင္တယ္ဆုိရာမွာ လူခႏၶာကိုယ္ၾကီး ထုိင္ေနတာကို မဆုိလိုပါဘူး။ စိတ္ထုိင္ေနတာပါ။ တရားအားထုတ္တယ္ဆုိတဲ့အလုပ္ဟာ စိတ္ရဲ႕ အလုပ္ျဖစ္ပါတယ္။ လူက လႈပ္ေနေန ျငိမ္ေနေန အဓိက စိတ္ကေလးထုိင္ေနဖုိ႕ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီ့စိတ္ကေလးေတြကို မူလကမၼဌာန္းဆုိတဲ့ ကုိယ္ေစာင့္တရား ၄ပါးမွာ အျမဲေပးထုိင္ေနရပါမယ္။ တရားအားထုတ္တယ္ဆုိတာ စိတ္ကေလးျငိမ္ျပီး တည္ၾကည္ကာ ကုသုိလ္တရားေတြ ပြားမ်ားဖုိ႕ ျဖစ္ပါတယ္။ အရာရာကို ဆုိင္ခ်င္ၾကတဲ့ ကြ်န္မအပါအဝင္ ပုထုဇဥ္လူသားတုိ႕အတြက္ တရားအားထုတ္ရာမွာ အျခားအရာေတြလို ကိုယ္နဲ႕ဆုိင္တယ္လို႕ မွတ္ယူရင္း အကုသုိလ္တုိးေစတာမ်ိဳး မဟုတ္တဲ့ ကုိယ္နဲ႕ဆုိင္တယ္ဆုိတဲ့ စိတ္ထားေၾကာင့္ ကုသိုလ္ေတြသာ ထပ္ခါထပ္ခါ တိုးပြားေစမယ့္ ကိုယ္ေစာင့္ တရားေလးပါး အေၾကာင္းကို မွ်ေဝလိုက္ပါတယ္။ ဓမၼမိတ္ေဆြ သူေတာ္စင္မ်ားအားလံုး ကိုယ္ေစာင့္တရား ေလးပါး ဆုိတဲ့ မူလကမၼဌာန္း ေတြမွာ စိတ္ကေလးေတြ ထုိင္နုိင္ၾကပါေစ။


(ေက်းဇူးေတာ္ရွင္ ဓမၼဒူတဆရာေတာ္ အရွင္ေဆကိႏၵ၏ ေနစဥ္အလုပ္ ေန႕စဥ္လုပ္ တရားေတာ္မွ အနွစ္သာရမ်ားကို ယူ၍ ထပ္ဆင့္အက်ယ္ဖြင့္ေရးသားပါသည္။)


ေမတၱာျဖင့္

ထိပ္ထား